Czym w ogóle są szczepionki?

Szczepienia, ach szczepienia! Można o nich bez końca. Nagrałam już o na ich temat trochę materiału, są na kanale Pediatra Stachowicz na YouTube oraz Spotify. Zacznijmy jednak od początku…czyli od absolutnych podstaw. W tym wpisie odpowiem na pytania: 

• Czym w ogóle są szczepienia?
• Czym są działania niepożądane po szczepieniu? 
• Jak rozpoznawać NOP oraz gdzie i jak zgłaszać? 

Czym są szczepienia?

To substancje, które podawane są dziecku do-miejscowo, w celu wywołania odporności. Co to dokładnie znaczy? Podajemy dziecku część wirusa lub bakterii, aby organizm mógł wyprodukować przeciwciała, które to zostają w organizmie. Po co? By chronić organizm dziecka, gdy dojdzie do zakażenie się danym wirusem lub bakterią. Wówczas przeciwciała powstałe przy szczepieniu szybko reagują i neutralizują wirusa lub bakterię. To co ważne i należy o tym pamiętać: szczepiąc dziecko chronimy je przed poważnymi powikłaniami do jakich mogłoby dojść, gdyby dziecko zaraziło się daną chorobą. W czasie kontaktu z patogenem do zakażenie może dojść, ale zaszczepione dziecko chorobę przechodzić będzie bardzo łagodnie, albo w bezobjawowo. 

Szczepionki nigdy nie wywołują choroby, za to zawsze zabezpiecza przed ciężkimi powikłaniami danej choroby. Szczepienia są bez wątpienia największym osiągnięciem medycyny XX/ XXI wieku. Zanim się pojawiły, śmiertelność dzieci, szczególnie dzieci do końca 1 roku życia była niezwykle duża. Dziecko do 5 roku  życia jest mało odporne na infekcje. Przez szczepienia zjawisko śmiertelności u dzieci zostało okiełznane. W krajach rozwiniętych śmiertelność dzieci do pierwszego roku życia jest bardzo niska. 

Dlaczego szczepimy tak małe dzieci? 

Mały organizm nie jest w stanie poradzić sobie z walką z chorobami na jakie jest narażony w okresie od urodzenia do wieku przedszkolnego. Często spotykam się z  obawą rodziców i pytaniem dlaczego nie poczekać ze szczepieniem? To mija się z celem. Małe dzieci są największą grupą narażoną na ryzyko. Musimy uodparniać jak najmniejsze dzieci, bo to one są najbardziej narażone na zachorowania. 

LINK DO YOUTUBE

Podcast o szczepieniach

Dlaczego podajemy tak wiele dawek szczepionek w pierwszym roku życia? 

Ponieważ wiele szczepionek, które podajemy w pierwszym roku życia musimy powtarzać co kilka tygodni. Jedna dawka danej szczepionki wywołuje odporność, która jest krótkotrwała, zanika po kilku tygodniach i aby ją podtrzymać, musimy podać kolejną dawkę. Ze względu na niską odporność małego organizmy w ogóle, nie możemy podawać pełnej, całej dawki szczepionki, a dzielić ją na mniejsze części. To świetnie pokazuje jak taki mały organizm ma słabo rozwiniętą odporność. Gdy szczepimy malutkie dzieci, podajemy 2, 3 czasem 4 dawki, a jeżeli szczepimy osoby starsze, wystarcza jedna, bo pełna dawka. Jeśli dziecka nie zaszczepimy, odpowiedzi w walce z wirusem czy bakterią nie ma w ogóle i po kontakcie z wirusem lub bakterią może zapłacić wysoką cenę. Większość szczepionek, które stosujemy to tak szczepionki zawierające zabitą bakterię czy wirusa i po jednej dawcę tę odpowiedź immunologiczną wywołują dość słabą. 

Powikłania po szczepieniach? Czym jest NOP? 

NOP to niepożądane odczyny poszczepienne i jest nim każde zdarzenie zdrowotne, które ma miejsce do 4 tygodni po szczepieniu. Wyjątkiem jest szczepienie przecież gruźlicy, ponieważ okres obserwacji przedłużony jest to 12 miesięcy. Oczywiście należy zaznaczyć, że w zdarzeniach zdorowntnych należy wykazać związek przyczynowo skutkowy. Każde zdarzenie jest zbyt obszerną definicją. Dzieją się rzeczy, które nie będą miały związku ze szczepieniem, dlatego przyglądamy się każdemu zjawisku. Oczywiście, dla pewności należy odnotować i zbadać każde.

Jak często dochodzi do powikłań po szczepieniach? 

Wszystkie badania dowodzą, że powikłań poszczepiennych jest zdecydowanie mniej i nie są tak niebezpieczne jak zdarzenia, które mogą wyniknąć z zachorowania na którąś z chorób przeciw której szczepimy dzieci. Poza dowodami z literatury, mam jeszcze lata doświadczenia. Gdy pracowałam w szpitalu oraz czasie, który spędziłam w przychodni wielokrotnie oglądałam jak straszna w skutkach może być choroba, na którą nie zostało zaszczepione dziecko. Zawsze były to poważniejsze, dłuższe, bardziej wymagające leczenie. Szczepienia są niesamowitą wartością dzisiejszej medycyny. 

Szczepionki jako produkty farmaceutyczne są najlepiej przebadanymi specyfikami i mają szereg obostrzeń przed wejściem do masowego stosowania. Dlaczego tak jest? Ponieważ stosujemy je u dzieci zdrowych i musimy mieć 100% pewności, że preparat jest bezpieczny. 

Wiedzą na temat najcześciej pojawiających się powikłaniach związanych ze szczepieniam podzielę się w kolejnym wpisie. 

Zapraszam na kanał Pediatra Stachowicz na YouTube oraz Spotify, gdzie dzielę się wiedzą na temat zdrowia dzieci, a czasem zapraszam też ciekawych gości! 

Jeśli masz jakieś pytania, potrzebujesz konsultacji medycznej, zapraszam Cię na wizytę w moim wirtualnym gabinecie, na www.telepediatra.pl 

Bądźcie zdrowi!